กับดักของ “Workshop เพื่อให้มี Workshop” – เมื่อกิจกรรมไม่ได้ช่วยให้เรียนรู้จริง

การจัดอบรมและพัฒนาทักษะในปัจจุบันนั้นมักเน้นให้มี “กิจกรรม” หรือ “เวิร์กชอป” เพื่อทำให้ดูน่าสนใจและมีส่วนร่วม แต่ในหลายกรณี กิจกรรมเหล่านี้ถูกใส่เข้ามาเพียงเพื่อสร้างสีสัน ไม่ใช่เพื่อเสริมสร้างการเรียนรู้ที่แท้จริง ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อประสิทธิภาพของการฝึกอบรมมากกว่าที่คิด

ทำไมถึงเกิดปรากฏการณ์นี้?

1. การตลาดที่เน้นความน่าสนใจ – หลักสูตรที่มีเวิร์กชอปหรือกิจกรรมโต้ตอบมักจะดึงดูดผู้เข้าร่วมมากกว่า ทำให้ผู้จัดอบรมเลือกเพิ่มกิจกรรมเพียงเพื่อให้โปรแกรมดูน่าสนใจ

2. ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ Engagement – มีความเชื่อว่า “อะไรที่ไม่ใช่บรรยายย่อมดีกว่า” แม้ว่ากิจกรรมนั้นอาจไม่มีผลต่อการเรียนรู้ที่แท้จริง

3. ต้องการเติมเวลาให้เต็ม – บางโปรแกรมใช้เวิร์กชอปเป็นเครื่องมือในการถ่วงเวลาโดยไม่ได้คำนึงถึงคุณค่าของเนื้อหาที่แท้จริง

4. การตามเทรนด์โดยไม่เข้าใจหลักการ – การเรียนรู้แบบโต้ตอบได้รับความนิยมมากขึ้น แต่การนำไปใช้โดยไม่มีเป้าหมายที่ชัดเจน อาจทำให้กิจกรรมกลายเป็นแค่ “สิ่งที่ต้องมี” เท่านั้น

อย่างไรก็ตาม การจัดการอบรมโดยพยายามใส่เวิร์กชอปเข้าไปอาจจะไม่ได้เป็นผลดีเสมอไป แถมอาจจะนำไปสู่ผลกระทบอื่นด้วย เช่น

- เสียเวลาโดยเปล่าประโยชน์ – เวิร์กชอปที่ออกแบบมาไม่ดีอาจใช้เวลามากโดยไม่มีผลต่อการเรียนรู้

- ผู้เข้าร่วมรู้สึกหงุดหงิด – เมื่อตระหนักว่ากิจกรรมไม่ได้ช่วยเพิ่มคุณค่าให้กับเนื้อหา อาจเกิดความเบื่อหน่ายและหมดความสนใจ

- ลดทอนเป้าหมายของหลักสูตร – กิจกรรมที่ไม่เกี่ยวข้องอาจเบี่ยงเบนความสนใจจากเนื้อหาสำคัญ

- ลดความน่าเชื่อถือของผู้สอน – หากเวิร์กชอปกลายเป็นเพียง “ของตกแต่ง” อาจทำให้ผู้เข้าร่วมมองว่าหลักสูตรขาดคุณภาพ

เมื่อเป็นเช่นนั้นแล้ว เพื่อหลีกเลี่ยง “Workshop เพื่อให้มี Workshop” ผู้จัดอบรมควร:

1. เชื่อมโยงกิจกรรมกับวัตถุประสงค์หลัก – ทุกกิจกรรมควรมีเป้าหมายที่ชัดเจนและช่วยเสริมการเรียนรู้

2. เน้นคุณภาพมากกว่าปริมาณ – การมีเวิร์กชอปน้อยแต่มีประสิทธิภาพ ดีกว่าการมีกิจกรรมมากแต่ไร้จุดหมาย

3. วัดผลและรับฟีดแบ็ก – สำรวจความคิดเห็นของผู้เข้าร่วมและปรับปรุงกิจกรรมให้มีประโยชน์จริง

4. ปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง – อย่ากลัวที่จะตัดกิจกรรมที่ไม่ช่วยให้เกิดผลลัพธ์ที่ต้องการ

เวิร์กชอปและกิจกรรมโต้ตอบเป็นเครื่องมือที่มีพลังในการเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ แต่ต้องใช้ให้ถูกวิธี การมีเวิร์กชอปเพียงเพื่อให้หลักสูตร “ดูดี” อาจทำให้เสียเวลาและลดคุณค่าของการอบรม ในทางกลับกัน หากได้รับการออกแบบอย่างมีเป้าหมายที่ชัดเจน กิจกรรมเหล่านี้สามารถช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ที่ลึกซึ้งและนำไปใช้ได้จริง